غلب وقتی افراد در موضوع وزن و جرم صحبت می کنند، هر دو را از یک کمیت می دانند و با واحد کیلوگرم مشخص می کنند، در صورتی که وزن و جرم دو کمیت متفاوت هستند و تفاوت آنها در موارد زیر است:

1- جرم کمیتی است عددی و وزن کمیتی است برداری.
2- یکای جرم در SI ، کیلوگرم و یکای وزن نیوتن است.
3- جرم هر جسم از خواص ذاتی آن جسم است، ولی وزن جسم به جرم جسم و میدان گرانش بستگی دارد.
4- جرم جسم ثابت است ، ولی وزن تغییر می کند.
مثلا جرم جسمی ثابت و تقریبا 10 کیلوگرم است، ولی وزن آن که در سطح زمین N 100 است، در ارتفاع 1000 کیلومتری زمین ، N75 و در ارتفاع 5000 کیلومتری N31 است. هر چه از سطح زمین دورتر شویم ، اثر جاذبه زمین کمتر و وزن جسم به همان نسبت کمتر می شود.
تعريف جرم:
جرم مقدار ماده تشكيل دهنده يك جسم است.

جرم يك جسم به دو عامل بستگي دارد:

1) تعداد ذره هاي سازنده آن ماده
هر چه تعداد ذره هاي سازنده ماده بيش تر باشد، جرم نيز بيش تري است.

2) جرم هر ذره
هر چه جرم هر ذره سازنده بيشتر باشد، جرم نيز بيشتر مي شود.

وسيله اندازه گيري جرم:
ترازو

انواع ترازو:

1) ترازوي دو كفه اي معمولي

2) ترازوي دو كفه اي دقيق آزمايشگاهي

3) ترازوي سه اهرمي : در اين نوع ترازو به جاي قراردادن وزنه براي اندازه گيري جرم، از حركت دادن سه وزنه كه روي سه ميله مدرج قرار گرفته اند. استفاده مي شود.

4) ترازوي آشپزخانه

5) باسكول (براي اندازه گيري جرم اجسام بسيار سنگين)

6) ترازوهاي ديجيتال

واحد اندازه گيري جرم:
1) كيلو گرم (kg)
2) گرم: (g)
براي اندازه گيري جرم هاي كوچك از واحد گرم استفاده مي شود.
نكته: هر يك كيلو گرم ، 1000 گرم است.

3) تُن:
براي اندازه گيري جرم هاي بسيار بزرگ از واحد تن استفاده مي كنيم.(هر يك تن، 1000كيلو گرم است.) واحد هاي اندازه گيري را به راحتي مي توان به يكديگر تبديل كرد.

نكته: اگر بخواهيم كيلو گرم را به گرم تبديل كنيم بايد عدد مورد نظر را در 1000 ضرب كنيم .

نكته: اگر بخواهيم گرم را به كيلو گرم تبديل كنيم بايد عدد مورد نظر را بر 1000 تقسيم كنيم.

نكته: هر چه جرم جسم بيش تر باشد، آن جسم سنگين تر است يعني نيروي جاذبه زمين بر آن بيش تر است.

وزن(W) :
نيروي جاذبه اي است كه از طرف زمين بر جسم وارد مي شود.واحد اندازه گيري وزن:
نيوتن(N)
وسيله اندازه گيري :
نيروسنج

يك نيوتن مقدار نيرويي است كه از طرف زمين به يك جسم 100 گرمي وارد مي شود.

 
زمين به هر يك كيلوگرم از جرم جسمي نيرويي معادل10 نيوتن وارد مي كند.
در واقع مي توان گفت كه در روي سطح زمين وزن يك جسم(بر حسب نيوتن) از نظر عددي تقريبا ده برابر جرم آن (بر حسب كيلو گرم) است.
 

تفاوت جرم و وزن

نكته: اگر يك فضاپيما به فضاهاي دور دست سفر كند. ممكن است به جايي برسد كه ديگر تقريباً بر آن هيچ نيروي جاذبه اي واد نشود، يعني در حالت بي وزني قرار بگيرد. اما در چنين حالتي اين فضاپيما همچنان جرم دارد و ذرات سازنده آن پابرجا هستند.
جرم يك جسم تا زماني كه ذرات سازنده آن كم يا زياد نشده اند، ثابت مي ماند در حاليكه وقتي جسمي از زمين دور شود وزن آن كم و كمتر مي شود تا جايي كه در فضاهاي دور دست وزن آن تقريبا صفر است يعني در حالت بي وزني قرار دارد.

 نيروي جاذبه ماه تقريباً يك ششم كره زمين است.
براي به دست آوردن وزن يك جسم در كره ماه بايد جرم آنرا در يا 6/1 ضرب كنيم.
مثال : جرم جسمي 6 كيلو گرم است . وزن آن در كره زمين و كره ماه چقدر است.



قانون گرانش يا قانون جاذبه عمومي:

هر دو جسمي بر يكديگر نيروي جاذبه وارد مي كنند. هر چه جرم جسم بيشتر باشد، نيروي جاذبه بين آنها بيشتر است.
هر چه فاصله دو جسم از هم بيش تر شود، نيروي جاذبه آنها كم تر مي شود.
به همين دليل است كه با دور شدن فضا پيما از سطح زمين نيروي جاذبه زمين بر روي آنها كاهش مي يابد.

تفاوت جرم و  وزن :
جرم جسم در تمام نقاط دنيا ثابت است ولي وزن جسم در هر نقطه متغيير است .  جرم را با  ترازو اندازه ميگيرند و  وزن را با نيرو سنج . جرم يك كميت اسكالر ( عددي ) است  اما نيرو يك كميت برداري است .